Η προσωπογραφία του Αργύρη Εφταλιώτη, μαζί με χαρακτηριστικά αποσπάσματα ή ολόκληρα διηγήματα, από τη συλλογή του «Νησιώτικες ιστορίες», εντασσόμενη σε φύλλο εργασίας με δραστηριότητες συνεργατικής μάθησης, μπορεί να αξιοποιηθεί διδακτικά στη Νεοελληνική Λογοτεχνία με στόχο να γνωρίσουν οι μαθητές έναν πεζογράφο, εκπρόσωπο της ηθογραφίας, που «είναι στην αφήγηση βασιλιάς», σύμφωνα με τον Γιάννη Ψυχάρη. Για παράδειγμα μια ομάδα μαθητών αναλαμβάνει να διαβάσει από τις «Νησιώτικες ιστορίες» το διήγημα «Η Αγγέλικα», με φύλλο εργασίας δύο διδακτικών ωρών, που μπορεί να περιλαμβάνει τις παρακάτω δραστηριότητες: 1η δραστηριότητα: Οι μαθητές, μέλη της ομάδας, διαβάζουν το διήγημα από την «Ανθολόγηση νεοελληνικής λογοτεχνίας (19ος-20ός αι.)» της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα και δημιουργούν έναν πίνακα με τα πρόσωπα που κατονομάζονται στο κείμενο, σημειώνοντας δίπλα τις ιδιότητες των προσώπων και χαρακτηριστικές λέξεις (ουσιαστικά και επίθετα) για το καθένα με βάση το κείμενο. 2η δραστηριότητα: Χρησιμοποιώντας το λογισμικό παρουσίασης φτιάχνουν το πορτρέτο της Αγγέλικας με βάση το κείμενο( 2-3 διαφάνειες). Το πορτρέτο πρέπει να περιλαμβάνει στοιχεία από την εμφάνιση και τη συμπεριφορά της. Οι μαθητές συζητούν παράλληλα ποιον ανθρώπινο τύπο απεικονίζει το πορτρέτο της Αγγέλικας και το πώς και γιατί η Αγγέλικα έγινε μέρος ενός συγκεκριμένου συλλογικού τρόπου ζωής. 3η δραστηριότητα: Καθώς ολοκληρώνουν την ανάγνωση του διηγήματος και με τις παρεμβάσεις του διδάσκοντα έχουν κατανοήσει τον όρο «ηθογραφία», καλούνται να επιβεβαιώσουν με βάση το κείμενο τον έντονο λυρισμό και την εκτεταμένη χρήση των διαλόγων στους οποίους αποτυπώνεται η ιδιωματική έκφραση των ηρώων (τεχνική που σκοπεύει στη δημιουργία εντύπωσης φωνογραφικής πιστότητας )ως γνωρίσματα της. Επίσης η προσωπογραφία συνοδευόμενη με χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το έργο του Αργύρη Εφταλιώτη, που υπογραμμίζουν και αναδεικνύουν την πίστη του στη χρήση της δημοτικής γλώσσας, μπορεί να αποτελέσει μέρος μιας παρουσίασης που οι μαθητές καλούνται να δημιουργήσουν με τίτλο «Το γλωσσικό ζήτημα τον 20ο αιώνα, οι αρχές και οι εκπρόσωποί του».